Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Op deze pagina vind je de definities van onder andere huiselijk geweld, kindermishandeling, ouderenmishandeling, seksueel geweld, huwelijksdwang en achterlating, vrouwelijke genitale verminking en loverboys.

Huiselijk geweld

Onder huiselijk geweld wordt verstaan: (dreigen met) geweld, op enigerlei locatie, door iemand uit de huiselijke kring, waarbij onder geweld wordt verstaan: de fysieke, seksuele of psychische aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen ouderenmishandeling en eergerelateerd geweld. Tot de huiselijke kring van het slachtoffer behoren: (ex-)partners, gezinsleden, familieleden en huisgenoten.

Kindermishandeling

Onder kindermishandeling wordt verstaan: iedere vorm van een voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend, of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel, daaronder ook begrepen eergerelateerd geweld, vrouwelijke genitale verminking en verwaarlozing; ook wordt hieronder verstaan het als kind getuige zijn van huiselijk geweld tussen andere huisgenoten.

Pediatric Condition Falsification (münchhausen-by-proxysyndroom)
Is een ernstige vorm van kindermishandeling. Het gaat hierbij om het uitvergroten, veroorzaken, verergeren of verzinnen van psychische en fysieke klachten bij kinderen door de ouder(s).

Ouderenmishandeling

Onder mishandeling van een oudere persoon (65 jaar of ouder) wordt verstaan al het handelen of het nalaten van handelen door al diegenen die in een persoonlijke of professionele relatie met de oudere staan, waarvoor de oudere persoon (herhaaldelijk) lichamelijk en/of psychische en/of materiële schade lijdt, dan wel vermoedelijk lijden zal en waarbij van de kant van de oudere sprake is van een vorm van gedeeltelijke of volledige afhankelijkheid.
Specifieke vormen van ouderenmishandeling zijn financiële uitbuiting en ontspoorde mantelzorg.

Seksueel geweld

Volwassenen: Seksueel contact tegen de vrije wil van de partner hebben of pogen te hebben, ter bevrediging van de eigen seksuele gevoelens en/of uit geldelijk gewin.
Kinderen: Seksueel contact met een kind hebben of pogen te hebben, ter bevrediging van de seksuele gevoelens van de ouder/verzorger en/of uit geldelijk gewin.

Ouder-mishandeling

Ouder-mishandeling (ook wel: ‘kind-ouder geweld) is: niet-incidenteel geweld in het gezin, gepleegd door een (doorgaans thuiswonende afhankelijke) jeugdige of jongvolwassene, dat gericht is op (een van) de ouders. Het gaat om herhaaldelijk en ernstig geweld (geen ‘normale’ puberteitsconflicten). Het geweld kan psychisch, fysiek en seksueel zijn, met financiële afpersing en materiële schade.

Huwelijksdwang en achterlating

Huwelijksdwang is het dwingen van een meisje/vrouw of een jongen/man tot een huwelijk, door ouders, familie of gemeenschap. Het is een huwelijk waarbij één of beide huwelijkspartner(s) geen zeggenschap heeft (hebben) over de sluiting van de huwelijkse verbintenis en daarmee niet instemt (instemmen).

Bij achterlating wordt een kind, jongere, vrouw of man tegen zijn of haar wil in het buitenland achtergelaten. De rest van het gezin/de familie keert wel terug naar Nederland. Achterlating gebeurt vaak op initiatief van ouders of familie. Paspoort, verblijfsvergunning, telefoon en geld worden afgenomen om terugkeren naar Nederland te voorkomen. Internetten is vaak onmogelijk.

Meer informatie is te vinden op de website van het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating. Het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) is een kennis- en expertisecentrum voor professionals.

(Ex-)partnergeweld

(Ex-)partnergeweld is iedere vorm van geweld tussen partners of ex-partners. Ook een (constante) geweldsdreiging wordt beschouwd als (ex-)partnergeweld. Hierbij gaat het om alle vormen van geweld; fysiek, emotioneel/psychisch, seksueel, financieel of online, en om stalking.

Eergerelateerd geweld

Eergerelateerd geweld is elke vorm van geestelijk of lichamelijk geweld, gepleegd vanuit een collectieve mentaliteit, in reactie op een (dreiging van) schending van de eer van een man of een vrouw en daarmee van zijn of haar familie, waarvan de buitenwereld op de hoogte is of dreigt te raken.

Vrouwelijke genitale verminking (VGV)

Ook wel bekend  als meisjesbesnijdenis, is een ingreep aan de uitwendige vrouwelijke geslachtsorganen zonder medische noodzaak. Er zijn verschillende manieren waarop de vrouwelijke geslachtsorganen worden besneden. Welke delen van de geslachtsorganen worden verminkt en in welke mate dat gebeurt, hangt af van de lokale gebruiken, de wens van de ouder(s) en de besnijd(st)er.
Bekijk de website van Pharos voor meer informatie.

Loverboys

Loverboys zijn mensenhandelaren die met verleidingstechnieken, manipulaties, chantage en geweld meisje/jongens inpalmen met als oogmerk hen later voor zich te laten werken in de prostitutie of in andere (illegale) sectoren, zoals criminele en arbeidsuitbuiting.

Conflictscheiding

Er is sprake van een conflictscheiding als de communicatie tussen ouders over opvoeding en omgang conflictueus verloopt, waardoor de kinderen langdurig geen ontspannen contact kunnen onderhouden met een of beide ouders, lijdensdruk ervaren of er parentificatie ontstaat en het kind in zijn ontwikkeling bedreigd wordt. Het komt regelmatig voor dat ouder(s) ontkennen dat er sprake is van een conflictscheiding.

Kindcheck

De Kindcheck is onderdeel van de Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Doel van de Kindcheck is om meer kinderen in beeld te brengen die ernstig risico lopen mishandeld of verwaarloosd te worden.
De Kindcheck is speciaal bedoeld voor mensen die werken met volwassen cliënten/patiënten, zoals (huis)artsen, verpleegkundigen, maatschappelijk werkers, psychiaters en psychologen. De Kindcheck houdt in dat je in je contacten met volwassen cliënten/patiënten nagaat of er kinderen in het gezin zijn en inschat of zij veilig zijn.

Shaken baby

Bij shakenbabysyndroom of inflicted traumatic brain injury, schudt een ouder of verzorger een baby zo heftig door elkaar dat het kind daar allerlei klachten aan overhoudt.

Factsheets

Movisie heeft op hun website een overzicht van factsheets over specifieke doelgroepen en vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling.